Việc sử dụng thuốc cho trẻ không đúng cách có thể làm cho trẻ bị ngộ độc thuốc, thậm chí còn gây ra tử vong. Cùng Dược sĩ Sài Gòn tìm hiểu cách sử dụng thuốc cho trẻ như thế nào là đúng?
Hướng dẫn sử dụng thuốc đúng cách cho trẻ nhỏ
Một số lưu ý cần biết trong quá trình sử dụng thuốc cho trẻ
Hiện nay có rất nhiều những quan điểm sai lầm mà các bậc cha mẹ mắc phải trong quá trình sử dụng thuốc cho trẻ nhỏ, điển hình như lấy thuốc của người lớn chia liều dùng cho trẻ em không lấy dụng cụ đi kèm để đong thuốc (đối với dạng thuốc lỏng như dung dịch, hỗn dịch…). Điều này vô cùng nguy hiểm, đây cũng chính là nguyên nhân khiến cho trẻ bị ngộ độc thuốc, phải nhập viện, thậm chí tử vong.
Để giúp các bậc cha mẹ sử dụng thuốc đúng cách cho trẻ nhỏ, Dược sĩ Đặng Nam Anh – Giảng viên Cao Đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ một số điểm sau đây:
Trẻ em (nhất là trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh) khác với người lớn về nhiều khía cạnh, bao gồm khả năng hấp thu, phân bố, chuyển hoá, thải trừ thuốc, tác dụng và độc tính của thuốc cũng như sở thích vị giác…Vì thế các bậc cha mẹ cần lưu ý đến những điểm này để sử dụng thuốc cho trẻ nhỏ sao cho an toàn và đem lại hiệu quả điều trị cao nhất.
Chọn dạng bào chế và loại thuốc phù hợp cho trẻ em
Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều dạng bào chế khác nhau dùng đường uống như sirô, viên nén, viên nang, bột, cốm pha hỗn dịch để uống…
Đào tạo kỹ năng chăm sóc trẻ chất lượng
Đối với trẻ dưới 3 tuổi
Dạng thuốc lỏng (siro, dung dịch, hỗn dịch…) là dạng dùng phù hợp nhất vì trẻ dễ uống và có mùi vị dễ chịu. Liều lượng theo chỉ định của bác sĩ (đối với những thuốc kê đơn như kháng sinh) hoặc theo hướng dẫn sử dụng của thuốc (đối với các thuốc không kê đơn như thuốc ho).
Đối với các dạng bột, cốm… hòa trong nước thì cần phải được hòa trong một thể tích thích hợp bằng dung môi phù hợp (theo hướng dẫn của nhà sản xuất).
Đối với trẻ lớn trên 3 tuổi
Vẫn ưu tiên dùng thuốc dạng lỏng. Tuy nhiên, bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn cho biết có thể dùng thuốc dạng rắn (viên nén, viên nang…) nhưng với kích thước nhỏ vì khả năng nuốt của trẻ phụ thuộc vào kích thước viên thuốc. Đối với dạng viên nén thì kích thước viên được khuyến cáo theo tuổi của trẻ như sau: từ 3-5 tuổi chọn kích thước viên từ 3-5mm; từ 6-11 tuổi chọn kích thước viên từ 5-10mm, từ 12-17 tuổi, kích thước viên có thể từ 10-15mm (vì khả năng nuốt của lứa tuổi này dễ dàng hơn với những viên thuốc to).
Không được tự ý bẻ, nghiền viên nén hay mở nang rồi chia thuốc cho trẻ uống vì sẽ ảnh hưởng tác dụng điều trị hoặc gây ra một số tác dụng không mong muốn.
Lấy dụng cụ đo lường thuốc thích hợp
Các dạng thuốc lỏng hiện nay đa số đều được đóng trong lọ chứa đa liều. Do đó, cần phải có dụng cụ đo lường thuốc thích hợp. Các dụng cụ này có thể đi kèm thuốc hoặc không. Nếu không có dụng cụ đi kèm, hãy hỏi Dược sĩ để được tư vấn lựa chọn mua dụng cụ đong tốt nhất. Hiện nay trên thị trường có một số loại dụng cụ đo phổ biến như sau: Cốc đong, Muỗng đong, Ống nhỏ giọt và bơm tiêm qua miệng.
Lưu ý khi cho trẻ uống dạng thuốc lỏng
- Không bao giờ đo thuốc dạng lỏng bằng các dụng cụ gia đình. Những dụng cụ này không có kích thước đồng nhất và điều này sẽ gây ra việc lấy quá nhiều hoặc quá ít thuốc để dùng dẫn tới liều dùng không phù hợp, bệnh không khỏi (do không đủ liều) hoặc trẻ sẽ bị ngộ độc (do quá liều).
- Không bao giờ cho phép trẻ uống trực tiếp thuốc từ chai thuốc.
- Không bơm trực tiếp thuốc xuống cổ họng trẻ mà bơm từ từ vào khoảng trống giữa lưỡi và má để tránh làm trẻ sặc.
- Cần kiểm tra các ký hiệu đơn vị đánh dấu trên cốc phù hợp với liều lượng thuốc bạn cần dùng. Đơn vị tính có thể là milliliter (ml), muỗng cà phê (tsp) hoặc muỗng canh (Tbsp).
- Nên cho trẻ uống thuốc bằng cách uống từng ngụm nhỏ.
- Sau khi sử dụng, các dụng cụ phải được rửa và bảo quản ở nơi sạch sẽ.