Theo y học cổ truyển, Khiên ngưu có tác dụng lợi đại tiểu tiện, trừ thuỷ thấp; tả phế khí trục đàm ẩm, trục trùng, tiêu tích thông tiện, được sử dụng trong nhiều bài thuốc trị bệnh.
Khám phá công dụng vị thuốc quý Khiên ngưu từ Y Sĩ YHCT Sài Gòn
Trong Y học cổ truyền, Khiên ngưu là cây thuốc quen thuộc với nhiều tác dụng điều trị bệnh. Bên cạnh cái tên Khiên ngưu, chúng còn có các tên gọi khác như bạch sửu, nhị sửu, lạt bát hoa tử, hắc sửu, bìm bìm biếc,... Đây là hạt già phơi khô của cây Khiên ngưu (Pharbitis hederacea Choisy.), thuộc họ Bìm bìm (Convolvulaceae), trong đó cả 2 loại hạt (hạt màu trắng và hạt màu đen) đều có thể dùng làm thuốc.
Theo nhiều tài liệu Y học mà Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cập nhật được cho biết Khiên ngưu chứa chất glucosid, phacbitin, chất béo, lysergol, acid nilic, isopeniclavin, chanoclavin và một số chất khác. Theo y học cổ truyền, Khiên ngưu vị đắng cay, tính hàn, có độc; vào thận, các kinh phế và đại tràng. Tác dụng dễ nhận thấy nhất chính là lợi đại tiểu tiện, trừ thuỷ thấp; tả phế khí trục đàm ẩm, trục trùng, tiêu tích thông tiện. Vị thuốc được các bác sĩ YHCT sử dụng để điều trị các chứng như bụng báng, thực tích táo bón, chứng phù thũng, ho suyễn do đàm thấp ở phế, tẩy giun. Liều dùng và cách dùng: 4 - 8g, thuốc bột 2 - 4g.
Bài thuốc dùng Khiên ngưu làm thuốc trong YHCT
Có nhiều bài thuốc đông y từ vị thuốc Khiên ngưu điều trị bệnh hiệu quả, dưới đây Y sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn đã thống kê nhiều bài thuốc hay đến các bạn.
Bài thuốc trị tiêu thũng, trục thủy
Người bệnh có thể tham khảo một số bài thuốc có dùng Khiên ngưu trị các chứng đầy trướng, thuỷ thũng, đại tiểu tiện không thông như sau:
Bài 1: Khiên ngưu 250g, hồi hương 63g. Tất cả đem nghiền thành bột mịn. Mỗi lần uống 8g với nước đun sôi, lúc đói; uống liên tục 2 - 3 ngày, mỗi ngày uống 1 lần. Trị bụng úng nước do gan xơ cứng và do viêm thận mạn tính.
Bài 2: Hạt Khiên ngưu nghiền thành bột. Mỗi lần uống 4g cùng với nước đun sôi. Bài thuốc có tác dụng trị thuỷ thũng, đại tiểu tiện không thông.
Bài 3: Khiên ngưu 10g, xa tiền tử 8g, sinh khương 3 lát. Đem sắc, ngày uống 2 lần. Nếu đi tiểu nhiều thì càng tốt. Trị phù thũng.
Bài 4: Hạt Khiên ngưu 75g, đại táo đỏ 125g, gừng tươi 1.000g. Khiên ngưu nghiền thành bột mịn; táo đồ chín, bỏ hạt, lấy phần thịt, nghiền nát thành bột nhão; gừng tươi bóc vỏ, giã nát, ép lấy nước. Trộn bột Khiên ngưu với bột nhão táo và nước gừng, đánh đều thành dạng hồ, hấp trong nửa giờ, khuấy đều, hấp lại nửa giờ nữa. Tất cả chia đều thành 6 phần; uống trong 2,5 ngày, uống sáng, trưa, chiều, lúc đói. Tuy nhiên cần nhớ lưu ý của các Y sĩ y học cổ truyền Hà Nội rằng nên kiêng ăn muối 3 tháng. Trị thuỷ thũng do viêm thận.
.jpg)
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh Y sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn
Bài thuốc dùng Khiên ngưu trị đau bụng do giun đũa, giun kim
Bài 1: Hạt Khiên ngưu 12g, lôi hoàn 12g, đại hoàng sống 4g. Tất cả các vị đem nghiền chung thành bột mịn, chia uống 2 lần cùng nước ấm, lúc gần đi ngủ. Trị giun kim.
Bài 2: Hoàn ngưu lang: Khiên ngưu, đại hoàng, hạt cau, liều lượng như nhau. Tất cả đem nghiền thành bột, uống sáng và tối lúc đói, mỗi lần 3 - 4g với nước đun sôi để nguội. Bài thuốc có tác dụng trị đau bụng do giun đũa. Lưu ý đối với trẻ nhỏ nên giảm liều lượng.
Bài thuốc dùng Khiên ngưu trị tinh thần phân liệt
Chuẩn bị hùng hoàng 12g, đại hoàng 12g, mạch nha 16g, bạch sửu 24g, hắc sửu 24g. Các vị tán bột làm viên 2g. Uống trong vòng 15 ngày, mỗi ngày uống 4 viên. Sau 15 ngày nghỉ 7 ngày rồi tiếp tục liệu trình mới.
Các Y sĩ Y học cổ truyền tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cũng cho biết với các bài thuốc có dùng Khiên ngưu, các đối tượng như người yếu mệt hay phụ nữ có thai thì không được dùng. Bên cạnh đó không được uống hạt Khiên ngưu với ba đậu. Tất cả khi sử dụng Khiên ngưu với bất kỳ mục đích gì, bạn nên tham khảo ý kiến của các bác sĩ, trừ khi bạn đã học qua các lớp như Trung cấp Y học cổ truyền. Hãy đến các cơ sở, bệnh viện y học cổ truyền uy tín để có thể trị bệnh hiệu quả và an toàn nhất.