Loãng xương do thuốc có thể là một tác dụng phụ không mong muốn của một số loại thuốc. Bài viết dưới đây là cách để tránh loãng xương do các thuốc này
Tại sao thuốc gây loãng xương?
Loãng xương xảy ra khi mật độ khoáng xương giảm, và cấu trúc cơ học và sinh học của xương bị mất. Có nhiều nguyên nhân gây loãng xương, bao gồm tuổi tác, mãn kinh, phẫu thuật loại bỏ buồng trứng, các bệnh mạn tính, và lối sống không lành mạnh. Hút thuốc, tiêu thụ quá nhiều rượu, và thiếu hoạt động thể chất cũng có thể gia tăng nguy cơ loãng xương.
Một yếu tố ít nổi tiếng là một số loại thuốc có thể tạo điều kiện cho loãng xương. Nhiều loại thuốc phổ biến hiện nay đã được liệt kê làm giảm mật độ khoáng xương và làm tăng nguy cơ gãy xương. Chúng thay đổi phản ứng của tế bào xương, dẫn đến hiện tượng thiếu xương hoặc loãng xương rõ rệt. Bác sĩ giảng viên Cao đẳng Y Dược TPHCM lưu ý sử dụng thuốc mà không theo chỉ định của bác sĩ, uống thuốc không đúng cách, và không tuân theo hướng dẫn của chuyên gia có thể gây ra loãng xương.
Thuốc gây loãng xương phổ biến
Có một số loại thuốc thường gây ra tình trạng loãng xương. Một số trong những thuốc này bao gồm:
• Thuốc chống viêm corticoid: Các loại thuốc này thường được sử dụng để điều trị viêm và các bệnh tự miễn dịch. Tuy hữu ích trong việc kiểm soát bệnh, chúng cũng có tác động tiêu cực lên xương bằng cách làm thay đổi phản ứng của tế bào xương.
• Thuốc chống co giật: Các loại thuốc này được sử dụng để điều trị động kinh và một số vấn đề tâm thần. Mặc dù hữu ích trong việc kiểm soát các triệu chứng bệnh lý, chúng có thể gây loãng xương. Một số loại thuốc liên quan đến chứng loãng xương bao gồm phenytoin, phenobarbital, carbamazepine, và primidone.
• Heparin: Heparin được sử dụng để ngăn chặn và điều trị tắc nghẽn tĩnh mạch. Tuy hữu ích trong việc điều trị tắc nghẽn, heparin cũng có thể gây loãng xương, đặc biệt khi sử dụng liều cao trong thời gian dài.
• Progestin: Loại hormone này thường được sử dụng trong nhiều phương pháp tránh thai và trong sản phẩm thay thế hormone. Một số sản phẩm progestin liên quan đến mất xương, đặc biệt là medroxyprogesterone acetate (MPA). Nguy cơ mất xương tăng sau hai năm sử dụng liên tục MPA. Để tránh mất xương do progestin, người trẻ có thể sử dụng MPA tối đa hai năm, nhưng tốt nhất vẫn nên sử dụng các phương pháp tránh thai khác.
Ngoài ra, một số thuốc khác cũng có tác dụng phụ gây loãng xương, bao gồm methotrexate, thuốc lợi tiểu như furosemide, và thuốc kháng acid.
Nhận biết triệu chứng loãng xương do thuốc
Khi sử dụng thuốc, quan trọng để theo dõi cơ thể của bạn và tìm hiểu về các triệu chứng loãng xương do thuốc, bao gồm:
• Đau lưng cấp hoặc mãn tính, với dáng đi khom hơn bình thường.
• Đau đầu xương.
• Đau ở cột sống, xương chậu, đầu gối, và xương hông.
• Sự gia tăng đau khi thay đổi tư thế hoặc khó khăn khi cúi, gập người, hoặc xoay người.
Loãng xương có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như gãy xương, lún xẹp đốt sống, và suy giảm khả năng vận động nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.
.JPG)
Cách tránh loãng xương do thuốc
Để phòng ngừa loãng xương do thuốc, bạn có thể thực hiện những điều sau:
• Chỉ sử dụng thuốc khi có sự chỉ định của bác sĩ.
• Tuân thủ tuyệt đối hướng dẫn và chỉ định dùng thuốc của bác sĩ.
• Không thay đổi liều thuốc hoặc ngừng dùng thuốc mà không có ý kiến của bác sĩ.
• Đảm bảo cung cấp đủ canxi và vitamin D thông qua chế độ ăn uống hoặc chế phẩm bổ sung theo chỉ định của bác sĩ.
Nhu cầu về canxi cao nhất thường xảy ra ở tuổi thiếu niên, và lượng khuyến nghị thay đổi theo độ tuổi. Cung cấp đủ canxi hàng ngày và lưu ý không vượt quá liều tối đa mà cơ thể có thể hấp thụ.
Bác sĩ giảng viên Trường Dược Sài Gòn chia sẻ,, vitamin D cũng quan trọng để duy trì sức khỏe xương. Có thể nhận được vitamin D từ tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, từ chế độ ăn uống, hoặc từ chế phẩm bổ sung. Bác sĩ của bạn sẽ chỉ định liều vitamin D phù hợp. Hãy tránh hút thuốc, tiêu thụ quá nhiều rượu, và caffeine nếu bạn có nguy cơ mất xương.