Tác dụng trị bệnh của bạch đậu khấu được nhiều người biết đến. Tuy nhiên việc dùng chúng như thế nào trong các bài thuốc Y học cổ truyền thì chỉ những người làm trong ngành mới biết rõ.
Thầy thuốc Y học cổ truyền Sài Gòn hướng dẫn cách dùng Bạch đậu khấu
Bạch đậu khấu là quả khô của cây bạch đậu khấu (Amomum krervanh Piere ex Gagnep.), thuộc họ gừng (Zingiberaceae). Theo y học hiện đại, bạch đậu khấu chứa các tinh dầu phần lớn thuốc nhóm monoterpen như: camphen, cineol, p.cymen,... Bạch đậu khấu gia tăng sự tiết dịch vị, làm tăng nhu động ruột, ức chế sự lên men không bình thường ở ruột... nên chữa rối loạn tiêu hóa (nôn mửa, kém ăn, khó tiêu, đầy hơi đi ngoài), trẻ trớ sữa.
Theo Y học cổ truyền, bạch đậu khấu có tính ôn, vào kinh phế, tỳ; tác dụng hóa thấp, chỉ ẩu, hành khí, kiện ôn vị nên được coi là vị thuốc hữu hiệu trong việc chữa các chứng thấp trở trung tiêu, chứng nôn mửa, thấp ôn. Bên cạnh đó, bạch đậu khấu còn có tác dụng trong việc hạ sốt, sốt rét, thấp khớp làm thuốc điều kinh và giải độc rượu. Liều dùng hằng ngày 4 - 6g, trong đó dạng thuốc bột có tác dụng tốt hơn, uống 2 - 4g.
Y sĩ Y học cổ truyền Hà Nội hướng dẫn cách dùng bạch đậu khấu
Bạch đậu khấu có nhiều tác dụng dược lý điều trị bệnh. Theo đó, tùy theo mục đích điều trị mà các thầy thuốc Y học cổ truyền Sài Gòn sẽ có cách dùng bạch đậu khấu khác nhau. Bạn có thể tham khảo một số cách dùng bạch đậu khấu trong các trường hợp cụ thể như sau:
- Hóa thấp tiêu bĩ : Thang tam nhân: Bạch đậu khấu 6g, hậu phác 8g, thông thảo 8g, hạnh nhân 12g, trúc diệp 12g, bán hạ 12g, hoạt thạch 16g, ý dĩ nhân 20g. Sắc uống. Tác dụng trị bệnh thấp ôn, tức ngực khó chịu, rêu lưỡi bẩn nhờn.
- Hành khí, giảm đau: Thuốc Ngũ cách khoan trung: Bạch đậu khấu 6g, hậu phác 8g, cam thảo 4g, quảng mộc hương 4g. Sắc uống. Dùng khi ngực bụng trướng đau do khí trệ.
- Giải độc rượu: Bạch đậu khấu bột 4g, hãm với nước uống. Hoặc: bạch đậu khấu 5g, cam thảo 5g. Sắc uống.
- Chữa nôn khi thai nghén: Bạch đậu 3g, gừng tươi 3g, đại táo 5 quả, trúc nhự 9g. Đại táo xé nát, cùng các dược liệu khác sắc đặc. Uống từ từ.
- Chữa trẻ em hay trớ sữa: Bạch đậu khấu 4g, sa nhân 4g, cam thảo 3g. Tất cả tán thành bột mịn. Xát vào miệng trẻ.
- Làm ấm dạ dày, chống nôn: Dùng khi tiêu hóa không tốt, tỳ vị hư hàn, buồn nôn, nôn, ợ hơi đưa ngược lên.
- Bài 1: Bạch đậu khấu 20g, nghiền thành bột, thêm 1 thìa nước gừng sống làm hoàn. Mỗi lần uống 1 - 4g, chiêu với nước đun sôi. Y sĩ Trung cấp Y học cổ truyền cho biết, bài thuốc có tác dụng trị dạ dày lạnh, nôn.
- Bài 2: Thang bạch đậu khấu: Bạch đậu khấu 6g, trần bì 6g, gừng sống 8g, hoắc hương 12g. Sắc uống. Trị nôn oẹ, phiền vị.
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh Y sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn
Các Y sĩ tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn nhận định, vị thuốc bạch đậu khấu vẫn được được áp dụng nhiều trong các bài thuốc chữa bệnh và đem lại hiệu quả cao. Tuy nhiên cần lưu ý rằng: những người nhiệt, chứng âm hư, huyết táo không nên uống. Người bệnh cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của thầy thuốc để đạt hiệu quả điều trị cao nhất.