Người trưởng thành mắc bệnh thông liên nhĩ trong nhiều năm nếu không được phát hiện có thể bị rút ngắn tuổi thọ vì thông liên nhĩ có thể gây ra bệnh suy tim, tăng huyết áp, tăng phổi
Thông liên nhĩ là một dị tật tim bẩm sinh có lỗ thông giữa hai buồng tâm nhĩ
Thông liên nhĩ là bệnh gì?
Khiếm khuyết vách liên nhĩ, hay còn gọi là thông liên nhĩ là một dị tật tim bẩm sinh có lỗ thông giữa hai buồng tâm nhĩ. Các lỗ thông nhỏ có thể tự nó đóng lại trong thời kì sơ sinh hay trẻ nhỏ.
Lỗ thông lớn và lâu dài có thể làm tổn thương tim và phổi. Các dị tật nhỏ có thể không gây biến chứng và có thể tình cờ được tìm thấy. Có thể cần phải phẫu thuật để sửa chữa thông liên nhĩ hay ngăn ngừa biến chứng.
Nguyên nhân gây bệnh thông liên nhĩ
Dị tật tim đã được biết là xảy ra trong quá trình phát triển của tim nhưng vẫn chưa tìm ra được nguyên nhân rõ ràng nào. Các yếu tố di truyền và môi trường có thể đóng một vai trò nào đó trong quá trình này.
Thông liên nhĩ cho phép máu giàu oxy đi từ buồng tim ở trên bên trái (tâm nhĩ trái) qua buồng tim ở trên bên phải (tâm nhĩ phải). Tại đây, nó sẽ trộn lẫn với máu đã hết oxy và bơm lên phổi.
Nếu lỗ thông liên nhĩ lớn, lượng máu bơm thêm lên phổi này sẽ làm quá tải phổi và quá tải tim. Nếu không điều trị, tim phải sẽ bị dãn ra và yếu đi. Nếu quá trình này tiếp tục, áp lực máu trong phổi sẽ tăng theo, dẫn tới tăng áp phổi.
Một số loại thông liên nhĩ phổ biến được các bác sĩ Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn chia sẻ bao gồm:
- Thông liên nhĩ thứ phát: Loại này thường gặp nhất, và xảy ra ở giữa vách liên nhĩ.
- Thông liên nhĩ tiên phát: Dị tật xảy ra ở phần thấp vách liên nhĩ, và có thể đi kèm dị tật bẩm sinh khác.
- Thông liên nhĩ thể xoang tĩnh mạch: Dị tật hiếm gặp này xảy ra ở phần trên vách liên nhĩ.
- Thông liên nhĩ vùng xoang mạch vành: Ở dị tật hiếm gặp này, một phần thành xoang mạch vành và nhĩ trái biến mất.
Yếu tố nguy cơ mắc bệnh thông liên nhĩ
Nguyên nhân gây ra dị tật tim vẫn chưa được rõ, nhưng theo tài liệu giảng dạy tại Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn, bệnh tim bẩm sinh xảy ra trong gia đình và đôi khi đi kèm các bệnh di truyền khác như hội chứng Down được cho là có gây ảnh hưởng đến khả năng mắc bệnh thông liên nhĩ. Nếu bạn hay con bạn có dị tật tim, một nhà tư vấn di truyền có thể giúp ước lượng được khả năng đứa trẻ tiếp theo có bị dị tật tim hay không.
Một số tình trạng xảy ra trong thời kì mang thai có thể làm tăng nguy cơ sinh con có dị tật tim bao gồm:
- Nhiễm Rubella.
- Sử dụng rượu, ma túy, thuốc lá hay tiếp xúc với một số chất trong thời kì mang thai có thể làm hại đến sự phát triển bào thai.
- Bệnh tiểu đường hay lupus ban đỏ.
- Béo phì.
- Phenylketone niệu. Nếu bạn có Phenyketone niệu và không tuân thủ theo chế độ ăn của bệnh, con bạn có thể có dị tật tim.
Triệu chứng thường gặp của bệnh thông liên nhĩ là gì?
Nhiều trẻ sinh ra mắc bệnh thông liên nhĩ mà không có dấu hiệu hay triệu chứng nào đi kèm. Ở người lớn, các biểu hiện thường bắt đầu ở tuổi 30, nhưng một số trường hợp khác thì các triệu chứng có thể không xuất hiện cho đến nhiều năm về sau.
Các biểu hiện có thể có của bệnh thông liên nhĩ là:
- Khó thở, đặc biệt khi gắng sức
- Mệt mỏi
- Phù chân, bàn chân hay chướng bụng
- Đánh trống ngực hay nhịp tim nhanh
- Nhiễm trùng phổi thường xuyên
- Đột quỵ
- Âm thổi ở tim
Điều trị bệnh thông liên nhĩ cùng các chuyên gia Trường Cao Đẳng Dược Sài Gòn
Có những phương pháp nào để điều trị bệnh thông liên nhĩ?
Nhiều thông liên nhĩ tự nó đóng lại khi trẻ còn ở thời thơ ấu. Đối với những lỗ không đóng lại, một vài lỗ thông liên nhĩ nhỏ không gây các vấn đề gì và không cần phải điều trị. Tuy nhiên nhiều lỗ thông liên nhĩ kéo dài cần phải được phẫu thuật để điều chỉnh.
Theo dõi y tế
Nếu con bạn có thông liên nhĩ, bác sĩ có thể đề nghị theo dõi cho một thời gian dài để kiểm tra nó có tự đóng hay không. Bác sĩ sẽ quyết định khi nào con bạn cần điều trị, phụ thuộc tình trạng bệnh và các dị tật tim bẩm sinh khác nếu có.
Thuốc
Thuốc không giúp sửa chữa lỗ hổng, nhưng dùng để giảm các biểu hiện bệnh, hay giảm nguy cơ biến chứng sau mổ. Thuốc có thể bao gồm thuốc ổn định nhịp tim hay giảm nguy cơ hình thành cục máu đông.
Phẫu thuật
Bác sĩ có thể đề nghị phẫu thuật sửa chữa thông liên nhĩ lúc trẻ còn nhỏ để ngăn biến chứng khi lớn lên. Phẫu thuật được đề nghị nếu lỗ thông kích thước vừa đến lớn. Tuy nhiên, bác sĩ không đề nghị phẫu thuật nếu bạn có tăng áp phổi nặng.
Đối với người lớn và trẻ em, phẫu thuật bao gồm vá lại lỗ thông bất thường giữa hai tâm nhĩ. Bác sĩ có thể đánh giá tình trạng và quyết định thủ thuật nào là phù hợp nhất. Hai phương pháp sau có thể được dùng:
- Đặt ống thông catheter: Qua ống catheter, bác sĩ đặt miếng lưới vào lỗ để đóng lỗ thông. Mô cơ tim phát triển xung quanh miếng lưới, từ từ sẽ đóng lỗ lại. Loại thủ thuật này có thể sửa chữa lỗ thông liên nhĩ thứ phát. Một số thông liên nhĩ thứ phát lỗ lớn có thể không được sửa chữa qua catheter và cần phải phẫu thuật mở tim.
- Phẫu thuật mở tim: Phương pháp này thực hiện dưới gây mê toàn thân và đòi hỏi có máy tim-phổi. Qua vết mổ ở ngực, bác sĩ sử dụng miếng vá để đóng lỗ. Thủ thuật này để điều trị cho thông liên nhĩ tiên phát, thể xoang tĩnh mạch và thể xoang mạch vành.