Nước Vối dân dã mà bình dị, quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Nhưng trên tất cả, những thức quà từ Vối được YHCT đánh giá cao khi có nhiều tác dụng đối với sức khỏe
Y sĩ YHCT Sài Gòn chia sẻ bài thuốc tốt cho cơ thể từ cây Vối
Vối là loại cây quen thuộc mọc nhiều ở nước ta. Cây thuộc họ sim với nhiều tác dụng, được sử dụng trong cuộc sống thường nhật. Thông thường, nhân dân dùng lá và nụ tươi phơi khô để nấu nước uống và làm thuốc. Hoa thu hái vào tháng 6, cũng được dùng pha trà uống (nước nụ Vối).
Nếu dùng lá khô, người ta thường dùng lá tươi bánh tẻ, rửa sạch, cho vào thùng, vò hay thúng, gài các thanh tre để ép chặt lá giúp chúng không bị rơi vãi. Để giữ độ ẩm, lá Vối được úp vò trong thúng hoặc thúng tạo độ nghiêng trên mặt đất, sau đó ủ đến khi lá có màu đen đều thì lấy ra, rửa nhanh và phơi khô. Đối với nước lá Vối ủ có hương vị thơm ngon hơn.
Theo Y học cổ truyền, Vối vị đắng, chát, tính mát; có tác dụng thanh nhiệt giải biểu, chỉ dương, sát trùng, kiện tỳ tiêu trệ, giúp ăn ngon, tiêu hóa tốt. Đối với nhiều miền quê Việt Nam, nước Vối được sử dụng như thức uống hàng ngày, đặc biệt dùng sau khi ăn những món có nhiều thịt, mỡ. Chất đắng trong Vối sẽ kích thích tiết nhiều dịch tiêu hóa, chất tanin bảo vệ niêm mạc ruột, trong khi chất tinh dầu có tính kháng khuẩn nhưng không hại vi khuẩn có ích trong ruột. Chia sẻ của các Y sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn, lá và nụ Vối là vị thuốc thanh nhiệt, sát trùng, tốt cho tiêu hóa, ngoài ra lá Vối thường được kết hợp với lá hoắc hương hãm uống giúp lợi tiêu hóa.
Các trường hợp sử dụng Vối trong Y học cổ truyền
Vối là vị thuốc hay trong Y học cổ truyền được sử dụng phổ biến trong các trường hợp như:
Giải độc lá ngón: Lá Vối tươi 1 nắm, giã nát, ép lấy nước, thêm ít nước lọc ép lấy nước hai, hoà chung hai nước, uống hoặc bơm thẳng vào dạ dày.
Chữa đau bụng, đầy trướng, ăn không tiêu: Vỏ Vối 12g, cát sâm sao 8g, bán hạ chế 8g, cam thảo 4g. Tất cả đem sắc uống
Chữa viêm gan, vàng da: Sử dụng rễ 200g mỗi ngày, sắc uống.
Chữa bỏng: Vỏ cây Vối cạo bỏ vỏ thô, rửa sạch, giã nát, hòa với nước sôi để nguội, lọc lấy nước, bôi lên khắp chỗ bỏng.
Chữa tiêu chảy: Lá Vối 5-10g, vỏ rộp cây ổi (hoặc búp ổi) 10g, núm quả chuối tiêu khô 10g. Sắc với 400 ml, gạn cô lại còn 100ml, chia uống 2 lần trong ngày.
Bên cạnh đó, bạn cũng có thể sử dụng bài thuốc theo hướng dẫn của giảng viên Trung cấp Y học cổ truyền Sài Gòn như sau: vỏ Vối 100g, vỏ sung 100g, lá phèn đen 100g, lá ổi 100g, hạt vải 50g, vỏ cây đại 50g, quế 30g. Tất cả đem sấy khô, tán bột, luyện với hồ làm hoàn bằng hạt đậu xanh. Người lớn uống 2 lần, mỗi lần 12g. Trẻ em tùy tuổi giảm liều.
Chữa viêm da lở ngứa và chốc đầu: Sắc lá Vối lấy nước đặc để bôi.
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn tuyển sinh Văn bằng 2 Y sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn
Chữa thấp chẩn cấp và mạn tính: Lá kinh giới 50g, lá Vối tươi 50g. Đun sôi kỹ, lấy nước rửa vết loét, kết hợp thuốc mỡ bôi.
Chữa đái tháo đường: Lá Vối 20 - 30g hãm hoặc sắc uống trong ngày. Đặc biệt, người dân vùng Porto Alegre ở Brazil còn dùng 20g lá Vối, 20g lá cây doi sắc uống thường xuyên để chữa đái tháo đường.
Sử dụng Vối mang lại công tác điều trị bệnh hiệu quả và an toàn đối với sức khỏe con người. Theo các Y sĩ YHCT tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, lá Vối tươi mang lại hiệu quả điều trị bệnh cao hơn so với lá Vối đã ủ hoặc đã phơi khô. Tùy theo sở thích cũng như nhu cầu sử dụng mà bạn có thể sử dụng hình thức tươi hay khô phù hợp.