Khí phế thũng là một yếu tố trong sự tiến triển của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, dẫn tới hạn chế dòng chảy của khí khi thở ra. Bệnh cần sớm điều trị tránh những biến chứng nguy hiểm.
bệnh khí phế thũng
Khí phế thủng tiến triển nặng có thể gây phế nang hóa các hình cầu - tập hợp giống như chùm nho, túi phế nang không đều, có lỗ hổng ở thành bên trong của nó. Điều này làm giảm số lượng phế nang và hạn chế ôxy từ phổi đến máu. Ngoài ra, các sợi đàn hồi để giữ mở các đường dẫn khí nhỏ dẫn đến các túi phế nang dần bị phá hủy, sẹp lại khi thở ra.
NGUYÊN NHÂN GÂY BỆNH KHÍ PHẾ THŨNG
Theo bác sĩ Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, các nguyên nhân gây bệnh khí phế thũng bao gồm:
Hút thuốc: Hút thuốc lá là nguyên nhân phổ biến nhất của bệnh khí phế thũng. Có hơn 4.000 hóa chất trong khói thuốc lá gây phá hủy từ từ ngoại vi nhỏ đường hô hấp, túi khí - đàn hồi và hỗ trợ của các sợi đàn hồi.
Thiếu hụt Protein: Những bệnh nhân khí phế thủng khoảng 1 - 2 % do di truyền thiếu protein AAT, gây tổn thương phổi tiến triển, cuối cùng dẫn đến bệnh khí phế thũng. Những tiến triển và mức độ nghiêm trọng của căn bệnh này là rất nhanh do hút thuốc lá.
Yếu tố nguy cơ
- Hút thuốc: Khí phế thũng rất có thể phát triển ở người hút thuốc lá, xì gà, cũng nguy cơ cho tất cả những người hút thuốc tăng với số năm và số lượng thuốc lá hút.
- Tuổi: Tuổi từ 40 và 60.
- Tiếp xúc với khói thuốc: Hút thuốc gián tiếp, cũng gọi là khói thuốc lá thụ động, không hút thuốc mà vô tình hít vào từ người khác, thuốc lá hoặc xì gà. Khói thuốc xung quanh làm tăng nguy cơ bệnh khí phế thũng.
- Nghề nghiệp tiếp xúc với khói, bụi: Nếu hít thở khói từ một số hóa chất, bụi từ ngũ cốc, gỗ, bông hoặc các sản phẩm khai thác mỏ, có nhiều khả năng phát triển bệnh khí phế thũng. Nguy cơ này thậm chí còn lớn hơn nếu hút thuốc.
- Tiếp xúc với ô nhiễm trong nhà và ngoài trời: Thở các chất ô nhiễm trong nhà, chẳng hạn như khí thải từ nhiên liệu sưởi ấm, cũng như các chất gây ô nhiễm ngoài trời, ví dụ khói xe, tăng nguy cơ bệnh khí phế thũng.
- Lây nhiễm HIV: Những người hút thuốc sống với HIV có nguy cơ khí phế thũng lớn hơn, hơn là người hút thuốc lá không có nhiễm HIV.
- Rối loạn mô liên kết: Một số vấn đề có ảnh hưởng đến các mô liên kết - các sợi cung cấp khuôn và hỗ trợ cho cơ thể thấy kết hợp với khí phế thũng.
CÁC TRIỆU CHỨUNG VÀ BIẾN CHỨNG BỆNH KHÍ PHẾ THŨNG
Các triệu chứng: Triệu chứng của khí phế thũng bắt đầu nhẹ với bệnh tiến triển đều đặn càng xấu hơn. Các triệu chứng bệnh khí thũng chính là: Khó thở; Thở khò khè; Tức ngực; Giảm khả năng hoạt động thể chất; Ho mãn tính, cũng có thể cho biết viêm phế quản mãn tính; Chán ăn và mất trọng lượng; Mệt mỏi.
Các biến chứng: Khí phế thũng có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của các điều kiện mãn tính khác, như bệnh tiểu đường và suy tim. Nếu bị khí phế thũng, ô nhiễm không khí hoặc nhiễm trùng đường hô hấp có thể dẫn đến một đợt cấp COPD, với độ khó thở tăng và nồng độ oxy thấp nguy hiểm.
CÁC XÉT NGHIỆM VÀ CHẨN ĐOÁN BỆNH KHÍ PHẾ THŨNG
Đo phế dung và kiểm tra chức năng phổi (PFTs): Trong đo phế dung, thường yêu cầu thổi vào một dụng cụ phế dung kế. PFTs có thể được thực hiện trước và sau khi sử dụng thuốc hít để kiểm tra phản ứng đối với nó. Nếu nghiện thuốc lá hoặc hút thuốc cũ, hãy hỏi bác sĩ về việc tham gia các thử nghiệm này, ngay cả khi không có triệu chứng của bệnh khí phế thũng hay COPD.
Phân tích khí máu động mạch
Phương pháp đo xung oxy: Thử nghiệm này bao gồm việc sử dụng một thiết bị nhỏ gắn vào ngón tay. Đo lượng ôxy trong máu bằng cách khác được đo bằng phân tích khí máu. Để giúp xác định xem cần bổ sung oxy, thử nghiệm có thể được thực hiện khi nghỉ ngơi, trong khi tập luyện và qua đêm.
Chụp X quang: Chụp X quang có thể giúp xác định chẩn đoán bệnh khí phế thũng và loại trừ nguyên nhân khác gây khó thở, nhưng X quang là không đủ để làm một chẩn đoán chính xác.
Kiểm tra đờm: Phân tích các tế bào đờm có thể giúp xác định nguyên nhân của một số vấn đề về phổi.
Vi tính cắt lớp (CT scan). CT scan có thể cho phép bác sĩ xem cơ quan nội tạng, nơi các đặc trưng hoặc bóng nước do khí phế thũng.
.jpg)
Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn sâu Ý Lý - giỏi Y Thuật - giàu Y Đức
PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ BỆNH KHÍ PHẾ THŨNG
Bước quan trọng nhất trong bất kỳ kế hoạch điều trị cho người hút thuốc với bệnh khí phế thũng là ngừng hút thuốc
Phương pháp khác điều trị bệnh khí phế thũng tập trung vào việc giúp cảm thấy tốt hơn, trở lại hoạt động nhiều hơn và làm chậm sự tiến triển của bệnh khí phế thũng. Theo bác sĩ giảng viên Văn bằng 2 Cao đẳng Dược thành phố Hồ Chí Minh, chúng bao gồm:
- Thuốc giãn phế quản: Các thuốc này có thể giúp làm giảm ho, khó thở do thư giãn đường thở bị hẹp.
- Hít steroid: Thuốc corticosteroid hít như thuốc xịt aerosol có thể làm giảm triệu chứng của bệnh khí phế thũng kết hợp với bệnh hen và viêm phế quản. Mặc dù hít steroid có tác dụng phụ ít hơn steroid đường uống, sử dụng lâu dài có thể làm yếu xương và tăng nguy cơ tăng huyết áp, đục thủy tinh thể và bệnh tiểu đường.
- Điều trị GERD: Triệu chứng bệnh trào ngược dạ dày thực quản (GERD) trầm trọng thêm các bệnh đường thở ở nhiều người, vì thế bác sĩ có thể khuyên nên dùng thuốc cũng như thay đổi lối sống để điều trị nó.
- Bổ sung oxy: Nếu có khí phế thũng nặng với nồng độ ôxy trong máu thấp, sử dụng oxy thường xuyên ở nhà và khi tập thể dục có thể cung cấp một số cứu trợ. Nhiều người sử dụng oxy 24 giờ một ngày. Nhiều hình thức oxy có sẵn cũng như các thiết bị khác nhau để cung cấp ôxy cho phổi.
- Chương trình phục hồi chức năng phổi: Một phần quan trọng của việc điều trị bao gồm một chương trình phục hồi chức năng phổi, kết hợp giáo dục, đào tạo, tập thể dục và hành vi can thiệp để giúp trở lại hoạt động và cải thiện sức khỏe và chất lượng cuộc sống.
- Trợ giúp cai nghiện thuốc lá và nhu cầu dinh dưỡng: Có thể tìm hiểu kỹ thuật hít thở đặc biệt và cách thức để bảo tồn năng lượng. Bởi vì tập thể dục có thể giúp làm chậm sự suy giảm chức năng phổi.
- Thuốc kháng sinh: Nếu phát triển nhiễm khuẩn như viêm phế quản hoặc viêm phổi. Tiêm phòng chống cúm và viêm phổi. Nếu có khí phế thũng hoặc các hình thức khác của bệnh COPD, các chuyên gia khuyên nên phòng bệnh cúm (flu) hàng năm và viêm phổi mỗi năm năm.
Phẫu thuật: Trong một quy trình thử nghiệm được gọi là phẫu thuật giảm thể tích phổi (LVRS), bác sĩ phẫu thuật loại bỏ mô phổi nhỏ bị hư hỏng. Loại bỏ các mô bệnh giúp phổi làm việc hiệu quả hơn và giúp cải thiện hơi thở.
Trong phẫu thuật khác, gọi là bullectomy, các bác sĩ loại bỏ một hoặc nhiều các bóng đã hình thành khi các túi khí nhỏ bị phá hủy. Thủ tục này có thể cải thiện hơi thở.
Cấy ghép: Cấy ghép phổi là một lựa chọn nếu có khí phế thũng nặng và các tùy chọn khác đã thất bại.